Door de explosieve stijging van de bitcoin dit jaar loopt de Belastingdienst mogelijk tientallen miljoenen euro’s mis, doordat veel mensen hun cryptobezittingen onterecht niet aangeven.

Uit eerder onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat Nederland jaarlijks naar schatting bijna 80 miljoen euro aan belasting op vermogenswinsten uit crypto’s misloopt. Nu de bitcoin dit jaar meer dan verdubbeld is en richting de 100.000 dollar beweegt, valt het misgelopen belastingbedrag over aangiftejaar 2024 waarschijnlijk veel hoger uit.

Bij de belastingaangifte zijn veel mensen verplicht om de waarde van hun bitcoins op te geven. Dit geldt onder andere wanneer het vermogen meer dan 33.748 euro bedraagt, waarbij de bitcoin en andere cryptovaluta worden meegeteld bij het totaalvermogen.

Toch heeft de Belastingdienst slechts “een beperkt zicht” op de omvang van de groep bitcoinbezitters die onterecht geen aangifte doet, laat een woordvoerster weten. Daarbij is er volgens haar geen betrouwbare informatie beschikbaar over de gemiste belastingopbrengsten.

Belastingontwijking: vermogen van crypto vaak niet opgegeven

Om hier meer grip op te krijgen werkt de Belastingdienst zowel nationaal als internationaal samen met experts op het gebied van crypto's om belastingontduiking tegen te gaan. Daarbij worden cryptodienstverleners met ingang van januari 2026 verplicht om cryptotransacties te rapporteren aan de Belastingdienst. "Ook ontvangt de Belastingdienst vanaf die datum soortgelijke inlichtingen uit het buitenland. Verder is het aangiftebiljet aangepast en vragen we vanaf 2025 nog explicieter naar het bezit van cryptoactiva", aldus de zegsvrouw.

Voor cryptobezitters die hun vermogen niet correct opgeven, kunnen de financiële gevolgen aanzienlijk zijn. "Zij kunnen geconfronteerd worden met een vergrijpboete van 300 procent over de verschuldigde belasting", zegt de woordvoerster van de belastingautoriteit. "Ons uitgangspunt is echter om te bevorderen dat belastingplichtigen zoveel mogelijk zelf hun fiscale verplichtingen nakomen." Hoeveel boetes er inmiddels al zijn uitgedeeld wordt volgens haar niet specifiek bijgehouden.

De Belastingdienst heeft nu nog geen directe toegang tot anonieme bitcoin-wallets, die beveiligd zijn met een privésleutel die alleen de eigenaar kent. Het gebruik ervan laat echter vaak een geldspoor achter dat de fiscus kan volgen via gekoppelde diensten. Ook grote stortingen op een bankrekening die afkomstig lijken van cryptotransacties kunnen de aandacht trekken.

LEES OOK: Waarom de bitcoin z’n neus heeft gestoten bij grens van $100.000 – en wanneer een doorbraak er wel kan komen